Wszystko zaczyna się od odpowiedzialności… Odpowiedzialności za swoje decyzje.
Nasza niewiedza pedagogiczna może doprowadzić do zaprzepaszczenia optymalnego potencjału dziecka, zablokowania w nim procesów SAMOREALIZACJI, a w konsekwencji do uczynienia go ofiarą OCEN, OPINII, PORÓWNAŃ i POCHLEBSTW osób trzecich.
W tym okresie (okres przedszkolny) dziecko myśli uogólnieniami, uczy się myśleć i przechodzić od OGÓŁU do SZCZEGÓŁU. Bardzo ważnym elementem rozwijanym w tym czasie jest rozmowa z samym sobą. Dziecko bardzo często tworzy w swojej wyobraźni wymyślonego przyjaciela, który pomaga wypełniać zdania. W ten sposób formułuje i realizuje WŁASNE CELE i MARZENIA.
KOMUNIKACJA RODZIC – DZIECKO
Bardzo ważna jest nasza komunikacja z dzieckiem, która powinna opierać się na CODZIENNEJ SZCZEREJ ROZMOWIE, kiedy dziecko tego oczekuje, bez narzucania się przez rodzica lub nauczyciela,trenera. Ważną zasadą (jak w każdym dialogu) jest rozmowa, kiedy zarówno dziecko jak i rodzic są przygotowani do odbioru informacji.
EMOCJONALNY WOREK TRENINGOWY…
Jako rodzice lub nauczyciele powinniśmy (szczególnie w tym okresie) przemyśleć swoją reakcję i wytrzymać emocjonalne zachowanie dziecka, gdyż ono działa w zgodzie ze swoją naturą, a my jesteśmy “emocjonalnym workiem treningowym” dla dziecka. Komunikacji z dzieckiem nie należy podejmować, gdy jest ono pobudzone emocjonalnie, nie powinniśmy “wchodzić w język” dziecka.
Kolejnym aspektem jest kształtowanie własnego poczucia humoru oraz poczucie osiągnięcia zadowolenia z siebie. Dzieci uważnie przysłuchują się nam (dorosłym), co ich niezmiernie bawi, w następstwie tego “popisują się” swoim zachowaniem przed dorosłymi. Warto pamiętać o tym, że jest to zachowanie naturalne i każde ograniczenie w tym obszarze odbije się negatywnie w dalszym rozwoju społecznym dziecka.
Jak?
Może m.in. zabraknąć mu odwagi na wyrażanie swoich emocji szczęścia i radości w dorosłym życiu.
MAMA PATRZ, TATO, CHODŹ ZOBACZ…reaguj, ale nie komentuj.
Naturalnym dla dziecka w tym wieku zachowaniem jest szukanie pochwał w wyniku zadowolenia z siebie, które dochodzi do głosu po wykonaniu niemal każdego zadania.
Powinniśmy jak najbardziej reagować na wezwanie dziecka, ale nie powinniśmy KOMENTOWAĆ, OCENIAĆ i PORÓWNYWAĆ jego działań. W ten sposób swoją obecnością dajemy mu POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA, a nie komentując, zostawiamy WARTOŚĆ i OCENĘ dziecku. Powinniśmy reagować dopiero wtedy, kiedy dziecko oczekuje tego, niewielka aprobata dla działań dziecka jest jak najbardziej akceptowana (skinienie głowy, lub delikatny uśmiech). Pozwala ona na tworzenie silnych więzi opartych na odczuciach, a nie na PUSTYCH SŁOWACH “brawo Jasiu”. Odczucia i przeżycia budują wzajemne zaufanie obu stron.
Doskonałym sposobem na kształtowanie wartości psychospołecznych jest SPORT, daje on przede wszystkim możliwość PRZEKRACZANIA własnych GRANIC poprzez POKONYWANIE SIEBIE, PRZECIWNOŚCI i WYCHODZENIE z małych PORAŻEK. Siła oddziaływania aktywności fizycznej w tym wieku jest na tyle ważna, że bardzo mocno rzutuje na postawę społeczną osoby dorosłej.
Powinniśmy aranżować sytuacje, w których dziecko ma możliwość zapamiętywania, w tym okresie pamięć jest bowiem wyjątkowo podatna na rozwój. Bardzo często osoby dorosłe z wieloma szczegółami pamiętają sytuacje z dzieciństwa, a to dowodzi, jak silne przeżycia towarzyszą dziecku w tym okresie rozwojowym. Dziecko wykazuje zainteresowanie PROGRAMEM NAUCZANIA, tylko jeśli program nie jest wprowadzany nakazowo i samo decyduje, co w propozycjach nauczyciela, trenera jest dla niego najlepsze i jak to realizować. W przypadku gdy dziecko nie zaakceptuje programu nauczania – najczęściej w wyniku wymuszania szybkich skutków edukacyjnych – z dużym prawdopodobieństwem czynności w nim zawarte zostaną trwale znielubione przez dziecko.
Od zawsze tego nie lubię…
Osoby dorosłe często mówią, że od zawsze czegoś nie lubią, to “od zawsze” spowodowane jest negatywnymi przeżyciami w okresie 3-6 lat, kiedy silne stany emocjonalne spowodowane różnymi nakazami doprowadzają do sytuacji, że dziecko trwale pozbawione jest PRZYJEMNOŚCI. Żeby uniknąć takiej sytuacji powinniśmy w pierwszej kolejność WZBUDZIĆ CIEKAWOŚĆ w dziecku, następnie przez małe zadania dać mu ODCZUCIE PRZYJEMNOŚCI z działania, którego się podjął, i pracować z nim tylko do momentu, w którym dziecko wykazuje ZAINTERESOWANIE.
Podsumowując potrzeby dziecka w tym okresie jako nauczyciele, trenerzy, rodzice powinniśmy:
- Reagować na wezwania dziecka, bez komentowania, oceniania i porównywania
- Wytrzymywać emocjonalnie, nie “wchodzić w język” dziecka w czasie komunikacji
- Wyrażać aprobatę działań dziecka, dopiero kiedy ono tego oczekuje, poprzez delikatne skinienie głowy lub lekko uśmiech (emocje rodzica, trenera, nigdy nie powinny przewyższać chwilowego odczucia dziecka)
- Wdrażać w aktywności sportowe
P.S Najlepszą radą (chociaż nie naszą rolą jest radzić, a wspierać i towarzyszyć) jest być dla drugiej osoby – jak chcielibyśmy, żeby inni byli dla nas…
